Thông tin trên được đăng tải qua bài viết “Coronavirus: low antibody levels raise questions about reinfection risk” (www.scmp.com, 7 Apr, 2020), dưới đây là những thông tin đáng được ghi nhận qua công trình nghiên cứu này:
Nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Fudan đã phân tích mẫu máu của 175 bệnh nhân nhiễm COVID-19 vừa được xuất viện từ Trung tâm lâm sàng y tế công cộng Thượng Hải (Shanghai Public Health Clinical Centre) và phát hiện gần 1/3 các trường hợp có lượng kháng thể trong máu thấp đáng ngạc nhiên, trong số đó, có một vài trường hợp, kháng thể hoàn toàn không thể được phát hiện.
Mặc dù kết quả nghiên cứu này chỉ là sơ bộ và chưa được đánh giá ngang hàng (peer review), nhưng các tác giả cho biết đây là lần kiểm tra có hệ thống đầu tiên trên thế giới về mức độ kháng thể ở những bệnh nhân nhiễm COVID-19 trong giai đoạn đã hồi phục. Những bệnh nhân có nồng độ kháng thể thấp bất thường có bị tái nhiễm lại hay không thì cần có một công trình nghiên cứu khác tiếp theo.
Tất cả bệnh nhân trong lô nghiên cứu đều đã hồi phục sau khi có các triệu chứng nhẹ của bệnh, hầu hết những người có nồng độ kháng thể thấp là những người trẻ tuổi. Nhóm nghiên cứu đã loại trừ những bệnh nhân nặng được điều trị tại các đơn vị chăm sóc đặc biệt vì nhiều người trong số họ đã có kháng thể do truyền huyết tương từ những người khỏi bệnh hiến tặng.
Kháng thể đo được trong nghiên cứu là những kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của chính người bệnh, các nhà nghiên cứu cho biết họ rất ngạc nhiên khi thấy rằng hiệu giá kháng thể ở khoảng 1/3 số trường hợp là ở mức dưới 500, một mức độ quá thấp để cung cấp sự bảo vệ cho cơ thể. Tuy nhiên, thời gian mắc bệnh của những bệnh nhân này so với những người khác trong lô nghiên cứu là tương tự nhau.
Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng nồng độ kháng thể tăng theo tuổi, với những người trong độ tuổi 60 đến 85 thì hiển thị số lượng kháng thể nhiều hơn gấp 3 lần so với những người trong độ tuổi từ 15 đến 39 tuổi. Kết quả lượng kháng thể thấp theo tuổi này có thể ảnh hưởng đến khả năng “miễn dịch cộng đồng” (herd immunity), một khả năng đề kháng trong dân số nói chung để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Đây là một nghiên cứu quan sát lâm sàng thực hiện ở tuyến đầu, điều này đòi hỏi cần có thểm nhiều dữ liệu từ các nơi khác trên thế giới khi bàn đến miễn dịch cộng đồng.
Có 10 bệnh nhân trong nghiên cứu có sự hiện diện của kháng thể thấp đến mức không thể phát hiện được trong phòng thí nghiệm. Những bệnh nhân này đều có các triệu chứng nhiễm Covid-19 điển hình bao gồm sốt, ớn lạnh và ho, như vậy cơ thể của những bệnh nhân này đã đánh bại vi-rút bằng các bộ phận khác của hệ thống miễn dịch như tế bào T hoặc cytokine (?), và làm thế nào để họ làm được điều này thì vẫn chưa có dữ liệu khoa học rõ ràng. Theo nhóm nghiên cứu, các nhà chế tạo vaccine có thể cần phải chú ý đặc biệt đến những bệnh nhân này. Nếu vi-rút thực sự không thể tạo ra phản ứng kháng thể, những phiên bản vắc-xin dựa trên vi-rút giảm độc lực có thể không có tác dụng ở những bệnh nhân này.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng kháng thể COVID-19 có thể liên kết với một chủng vi-rút có liên quan xa gây ra sự bùng phát của hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) vào năm 2003, điều này cũng hy vọng sẽ phát triển một loại vắc-xin cho hai hoặc thậm chí nhiều chủng coronavirus cùng một lúc.
SỞ Y TẾ TP.HCM