Sơ đồ các nhà nghiên cứu thu thập mẫu không khí trong phòng cách ly có 2 bệnh nhân nằm cách nhau một tấm rèm
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Florida đã nhấn mạnh đến vai trò của các hạt khí dung mang vius SARS-CoV-2 trong việc lây truyền bệnh, thông qua kết quả của một công trình nghiên cứu. Gần đây, WHO cho biết sự lây truyền virus SARS-CoV-2 qua đường khí dung đã được xác nhận, đặc biệt là ở những khu vực không được thông thoáng, không có sử dụng các can thiệp điều trị tạo ra khí dung (trước đó, WHO cho biết việc lây truyền virus SARS-CoV-2 qua đường không khí chỉ có thể xảy ra trong môi trường bệnh viện, nơi có sử dụng các can thiệp y tế tạo ra khí dung, như phun thuốc dạng khí dung và hút đàm,...
Sự lây truyền virus SARS-CoV-2 qua đường khí dung có thể xảy ra khi một số giọt bắn từ đường hô hấp được tạo ra với kích thước cực nhỏ khoảng dưới 5 µm, các hạt khí dung này có thể được tạo ra khi một người thở, ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Với các hạt khí dung mang virus SARS-CoV-2 được tạo ra từ người nhiễm bệnh có thể gây lây bệnh cho người khác nếu hít phải với số lượng đủ để gây nhiễm trùng.
Để đi đến phát hiện này, nhóm nghiên cứu đã thu thập các mẫu không khí trong phòng của hai bệnh nhân COVID-19, một trong số họ bị nhiễm trùng đường hô hấp đang hoạt động và dương tính với SARS-CoV-2. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng thiết bị lấy mẫu không khí VIVAS, và các mẫu được kiểm tra RT-qPCR và nuôi cấy virus.
Kết quả của các cuộc kiểm tra cho thấy một loại vi rút sống được đã được phân lập từ các mẫu không khí được thu thập cách bệnh nhân này khoảng 2 đến 4,8 mét. Giải trình tự gen của chủng virus mới được phân lập được từ mẫu không khí cho thấy giống hệt với trình tự gen của virus được phân lập từ bệnh nhân được xác định mắc COVID-19 đang hoạt động.
Kết quả nghiên cứu đã góp phần củng cố cách thức virus có thể lây lan ngay cả trong không khí trong nhà dưới dạng các hạt khí dung có mang mầm bệnh. Nếu công trình nghiên cứu này được kiểm chứng độ tin cậy sẽ có ý nghĩa sức khỏe cộng đồng rất rộng, đặc biệt là các phương pháp tốt nhất hiện nay để hạn chế sự lây lan của COVID-19 là tập trung vào việc mang khẩu trang, giữ khoảng cách vật lý và rửa tay thường xuyên.
Tuy nhiên, giữ khoảng cách vật lý tối thiểu khoảng 6 feet (khoảng gần 2m) sẽ không đủ nếu là môi trường không khí trong nhà. Các nhà nghiên cứu đề nghị cần có thêm những hướng dẫn rõ ràng về các biện pháp kiểm soát chống lại cách lây lan qua hạt khí dung mang virus SARS-CoV-2.
Hiểu cách thức, thời điểm và những loại môi trường lây lan SARS-CoV-2 là điều cần thiết để phát triển các biện pháp phòng chống hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của virus. Hiện nay, nhiều quốc gia thực hiện các biện pháp phòng chống như duy trì khoảng cách xã hội, mang khẩu trang, rửa tay thường xuyên và tránh tụ tập đông người. Các giọt bắn đường hô hấp được biết đến là con đường lây truyền chính. Tuy nhiên, với những bằng chứng mới nổi về sự lây truyền qua các hạt khí dung trong không khí, việc tạo không gian trong nhà được thông thoáng mang ý nghĩa rất quan trọng, các chuyên gia cho rằng để không khí tự nhiên tràn vào không gian trong nhà có thể giúp làm giảm sự lây lan của virus.
Lưu ý: Công trình nghiên cứu này chỉ mới được công bố trên medRxiv* (the preprint server for health sciences) với tiêu đề “Viable SARS-CoV-2 in the air of a hospital room with COVID-19 patients”. (This article is a preprint and has not been peer-reviewed. It reports new medical research that has yet to be evaluated and so should not be used to guide clinical practice.)
SỞ Y TẾ TP.HCM